De majestueuze Kapokboom van Curacao: Een tijdloos icoon

De eerste keer dat ik de imposante kapokboom in Hofi Pastoor op Curacao zag, was hij in volle bloei. De hele omgeving leek mee te bloeien, alles was bedekt met een magische, witte gloed. De kapokboom (ceiba pentandra), met zijn eeuwenoude stam, stond daar als een indrukwekkend monument. Zijn schoonheid was zo adembenemend dat ik er even stil van werd. Terwijl ik door de ruimte om de boom heen wandelde, raapte ik enkele zachte plukken gevallen kapok op en dacht: “Dit neem ik mee naar huis.” Het voelde alsof ik een stukje geschiedenis in mijn handen hield.

De historie van de Kapokboom

Deze kapokboom, honderden jaren oud, heeft ontelbare gebeurtenissen overleefd: oorlogen, geboortes, sterfgevallen en de wisseling van seizoenen. Ondanks alles staat hij daar nog steeds, onaangetast door de tand des tijds. De vraag die door mijn hoofd spookt: welke verhalen zou deze boom kunnen vertellen als hij kon spreken? Wie hebben allemaal zijn kapok gebruikt voor kussens of dekens? Het is een katoenachtige stof en is ook plantaardig, maar komt dus van een kapokboom en niet van een katoenplant. Zijn reusachtige wortels en imposante stam geven me het gevoel heel klein te zijn in zijn aanwezigheid.

De terugkeer naar de Kapokboom

Vier jaar later keerde ik terug naar de kapokboom. Hoewel hij niet in bloei stond, was zijn majestueuze uitstraling nog steeds onaantastbaar. Tot mijn teleurstelling zag ik dat iemand namen in de bast van de boom had gekerfd. Waarom zouden mensen zoiets doen aan een boom van honderden jaren oud? Het voelde als een verstoring van zijn rust en schoonheid. Wat willen zij daar nu mee bewijzen. Dat ze hier waren? Nou en. Wie wil dat weten? Ik in elk geval niet ”, denk ik boos.

De natuur en de dieren rondom was echter sereen en stil. De warmte staat er stil. De vogels floten en hagedissen en leguanen schoten weg in de struiken, en de afwezigheid van stadsgeluiden maakte de plek nog specialer. Mijn aanstormende gedachten komen tot rust. Ik voel de tijd. Zij verglijdt. Zo hoort het ook.

De veranderende omgeving

Bij mijn derde bezoek, afgelopen juni, viel me op dat de ruimte rondom de kapokboom kleiner was geworden. De natuur leek terrein te winnen en de boom verloor zijn ademruimte. Het maakte me verdrietig. Deze unieke boom verdient de ruimte om te groeien en zijn schoonheid te tonen. Hoewel er veel werk is verricht om de omgeving te verbeteren met bewegwijzerde paden, verdient de kapokboom zelf meer aandacht. Een groep vrijwilligers zorgt voor het gebied, maar misschien is het onderhouden van de ruimte rondom de boom een stap te ver.

De Kapokboom als cultureel erfgoed

Wat me nog meer verbaasde, was het gebrek aan erkenning van de kapokboom als cultureel icoon. In Punda zocht ik naar souvenirs van deze oude boom, maar vond niets. Waarom gebruiken lokale kunstenaars niet het hout of de vorm van de boom als inspiratie voor unieke kunstwerken of sieraden? Denk aan houten replica’s of zilveren bedeltjes die toeristen als aandenken mee kunnen nemen. Het zou niet alleen de boom meer erkenning geven, maar ook bijdragen aan de lokale economie en het behoud van deze prachtige boom.

Hoop voor de toekomst

Terug in Nederland bezocht ik een dierentuin waar ze een ruimte hadden ingericht waar de natuur zijn gang kon gaan. Dit interessante experiment bracht me opnieuw terug bij mijn gedachten aan de kapokboom op Curacao. Ik hoop dat deze bijzondere boom de volgende keer dat ik hem bezoek, de ruimte en zorg heeft die hij verdient. De kapokboom is een symbool van tijdloze schoonheid en zou met de juiste aandacht een iconisch erfgoed kunnen worden voor het eiland.

Dit is een gastblog geschreven door Leon Martina.